İÇ SAVAŞIN EŞİĞİNDEYİZ - 1

İÇ SAVAŞIN EŞİĞİNDEYİZ - 1

Ülkemizdeki siyasi kutuplaşma o kadar şiddetlendi ki perde arkasında dönen küresel oyunları göremez olduk. İki bölümden oluşacak bu yazımızda, hangi tehlikeyle karşı karşıya olduğumuzu anlatmaya çalışacağız.

Birinci Paylaşım Savaşı’nın senaryosu tekrarlanıyor

IMF Başkanı Christine Lagarde, BBC’de yayınlanan bir konuşmasında; “2014 yılının ilk iki ayında politik ve ekonomik belirsizliğin giderek arttığını ve Dünya’nın 1945’ten ziyade 1914’e doğru yönelme eğilimde olduğunu söyledi. Lagard, 1914 benzetmesiyle, dünyanın 1. Paylaşım Savaşı öncesindeki benzer bir durumla karşı karşıya olduğunu kastediyor. Bulunduğumuz durumu anlamak için gelin Büyük Savaşı hazırlayan nedenlere kısaca göz atalım.

1815 Waterloo zaferinden sonra İngiltere, dünya denizlerinin karşı konulamaz tek hâkimi haline gelmişti. İngiliz gemileri, demir, kömür ve tekstil gibi stratejik ürünlerin ticaretini dünyanın her yerinde özgürce yapabiliyordu. Aynı zamanda Sanayi Devrimi’yle yakaladığı üretim, İngiltere’yi dünyanın güneş batmayan imparatorluğu haline getirmişti.

Bu dönemde İngiliz İmparatorluğu’nun uyguladığı serbest ticaret dogması zamanla tam bir başarısızlıkla sonuçlandı. Serbest ticaret adına tahıl ithalatına yüksek vergi uygulamasıyla kendi çiftçisini koruma altına alan yasanın (Corn Laws) kaldırılmasından (1846) sadece 25 yıl sonra İmparatorluk uzun süreli bir ekonomik krize girdi. Amerika kıtasında ithal edilen ucuz tahıl çiftçiyi öldürmüş, iç üretimi durma noktasına getirmişti. Tarımdaki çöküş zamanla bütün sektörlere yansıdı. Serbest ticaret sayesinde zenginleşen tüccar ve bankerlere karşılık halk giderek sefalete sürüklendi, devlet bütçesi koca imparatorluğu finanse edemez hale geldi. İngiltere, 1890’larda her açıdan dünyadaki mutlak hâkimiyetinin sonuna gelmişti.

İngiltere ve Almanya çatışması

Aynı dönemde Almanya gümrük duvarlarıyla, kendi iç piyasasını korumuş ve bu sayede son 200 yılın en yüksek büyümesini yakalamıştı. Yükselen Alman ekonomisi dünya ticaretinde söz sahibi olmaya başlamıştı. Bu gelişmelere paralel olarak Almanya, İngilizlerin deniz üstünlüğünü by-pass ederek asıl hedefi, Musul petrollerine ve oradan Basra Körfezi’ne, yani bugünkü Körfez ülkeleri ve İran petrollerine ulaşmayı amaçlayan Berlin-Bağdat Demiryolu Projesi’ni başlattığında İngiltere ve Almanya’nın çatışması kaçınılmaz olmuştu.

İngiltere’nin stratejisi:

1) Dönemin sanayi devi ve en büyük üreticisi Almanya’yı kuşatmak,

2) Enerji ve hammadde kaynaklarını kontrol altında tutmak üzerine kurulmuştu.

1908 yılından itibaren Balkanlar’da başlayan karışıklığın asıl sebebi buydu. Takip eden yıllarda, Berlin-Bağdat demiryolunu kesmek için 1 ve 2. Balkan Savaşları İngiltere tarafından tetiklendi. Bu çatışmalar kaçınılmaz olan Büyük Savaşın hazırlık hamleleriydi. Ve 1. Paylaşım Savaşı, Berlin-Bağdat hattını birbirine bağlayacak olan eksik nokta Sırbistan’da başladı.

Savaş başlamadan önce İngiliz İmparatorluğu ekonomik ve finansal kriz içindeydi.

Dünya hâkimiyetini korumak için savaştan başka çaresi kalmamıştı.

İngiltere’nin rolünü bugün ABD oynuyor

1. Paylaşım Savaşı öncesinde İngiltere’nin yaşadığı durumun bire bir aynısını bugün ABD yaşıyor. Dünyanın tek süper gücü ABD, 17.5 trilyon dolar borç ile çok derin bir ekonomik kriz içerisinde. Küreselleşme ile birlikte uyguladığı neoliberal politikalar, Amerikan sermayesinin Doğu’ya kaymasına, bunun yanında ülkenin ucuz mallarla dolmasına neden oldu. Yatırımların ucuz işgücüne yönelmesi sonucu başta Çin olmak üzere gelişmekte olan ülkelerde imalat sanayii patlama yaşadı. Bu süreçte küresel sermaye zenginleşirken Amerikan halkı işsiz kaldı ve devletin finansal yapısı çöktü. Günümüzde Çin dünyanın en büyük üreticisi olarak 19. yüzyıldaki Almanya’nın rolünü üslendi.

Washington, küresel hâkimiyetini sürdürebilmek için İngiltere’nin 1. Paylaşım Savaşı öncesinde uyguladığı stratejinin bir benzerini uyguluyor. Stratejinin üç ana unsuru var:

1) Çin’i kuşatmak,

2) Enerji ve hammadde kaynaklarını kontrol altına almak,

3) Dışarı kaçan sermayeyi tekrar ülkeye döndürmek. Bu son madde, yüz yıl önceki stratejiden tek farklı ve en önemli olanı.

Bu stratejide yine savaş kaçınılmaz ve tüm şiddetiyle devam ediyor. Umarım sıcak çatışmaya dönüşmez.

İkinci bölümde, savaşın nasıl yaşandığını inceleyeceğiz.

Mehmet Bori             Aydınlık            21 Mart 2014

www.kemalistler.org

DEFA OKUNDU

---